17 jan Biologische landbouw: niet alleen ‘omschakelaars’ verdienen steun
De Biokennisweek vindt woensdag 17 en donderdag 18 januari plaats in de Brabanthallen in Den Bosch, een evenement dat in het teken staat van ontwikkelingen in de biologische landbouw. De NOS berichtte dat de omzet van biologische voeding ten opzichte van 2021 met 42 procent is gestegen en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bracht naar buiten dat het biologische landbouwareaal in 2023 met bijna 9 procent is toegenomen. LTO feliciteert haar biologische leden en collega-organisaties met deze mooie resultaten. Tegelijkertijd is het beeld over de ontwikkeling van biologische landbouw in Nederland gemengd.
De Nederlandse landbouw zet stappen om te voldoen aan doelen voor klimaat, natuur, milieu en dierenwelzijn. Dat kan op tal van manieren – en wat LTO betreft is er voor al die vormen een plek. Biologische landbouw is één van die vormen. Ontwikkelingen in de biologische landbouw laten zien dat het investeren in verduurzaming van de bedrijfsvoering weerbarstig is. In augustus berichtte de NOS nog dat in verschillende bedrijfstakken – zoals akkerbouw, tuinbouw, geitenhouderij en pluimveehouderij – sprake was van een afname van het aantal biologische bedrijven. De cijfers van het CBS laten zien dat het biologische areaal netto met 9 procent is toegenomen, naar ruim 80.000 hectare, maar dat op meer dan 5.000 hectare het biologische gebruik ook weer is beëindigd.
Marktaandeel
Het marktaandeel van biologische producten dat verkocht wordt via Nederlandse supermarkten en biologische winkels bedraagt 3,8 procent. Een percentage dat al jarenlang min of meer stabiel is. In praktijk blijkt het lastig om biologische producten ‘in de markt te zetten’. Dit is een fenomeen waar alle boeren en tuinders mee te maken hebben die investeren in verduurzaming van hun bedrijfsvoering. LTO benadrukt structureel het belang van een level playing field in Europa: Hoe zorgen we ervoor dat Nederlandse boeren en tuinders die stappen zetten in het verduurzamen van hun bedrijfsvoering, met hogere kostprijzen als gevolg, zichzelf niet uit de markt prijzen? Voor de Europese Unie en de overheid móet dit een speerpunt vormen in het toekomstige landbouw- en voedselbeleid.
Omschakelen
In het kader van de stikstofaanpak werkt minister Van der Wal voor Stikstof en Natuur onder andere aan een ‘extensiveringsregeling’. Daarmee worden boeren in de toekomst financieel gesteund om hun bedrijfsvoering te extensiveren. Het omschakelen naar een biologisch bedrijf is één van de vormen waarmee een bedrijf invulling kan geven aan die omschakeling. Maar nadat het bedrijf deze extensiveringsstappen heeft gezet, bepalen de markt, de consument en de politiek of deze bedrijven ook een duurzame toekomst voor zich hebben. Langjarige ontwikkelingen in de biologische landbouw laten zien dat de overheid niet alleen moet investeren in ‘omschakelaars’, maar ook financiële steun moet geven aan boeren en tuinders die hun bedrijf al verduurzaamt hebben en zoeken naar toekomstperspectief. Cruciaal daarbij zijn een markt die kiest voor duurzaam geproduceerd voedsel uit eigen land, banken die toekomstgerichte investeringen ondersteunen en een overheid die reële vergoedingen beschikbaar stelt voor geleverde ecosysteemdiensten.
Dit is een bericht van LTO Nederland (17 januari 2024)
