23 sep Terugblik | Veldbijeenkomst kruidenrijk grasland
Ruim vijftig boeren, adviseurs, vertegenwoordigers en andere belangstellenden kwamen op dinsdag 15 september samen op het graslandperceel van Thieu Bongers in Kelpen-Oler. In dit perceel ligt een meerjarenproef van verschillende productieve en extensieve graskruidenmengsels. Onder leiding van Stan Bruijsten van Arvalis en Evert Prins van het Louis Bolk Instituut werden de bezoekers langs verschillende sprekers geleid.
Spreker Pedro Janssen van het Louis Bolk Instituut vertelde over het verschil in doelstelling tussen extensief en productief kruidenrijk grasland. Bij productief kruidenrijk grasland staat de productie centraal. Het perceel moet kunnen concurreren met een perceel raaigras. De meerjarige resultaten van de proef tonen aan dat dit het geval is. Qua droge stofproductie en voederwaarde kan kruidenrijk grasland goed mee met regulier grasland. Bij droogte is de opbrengst zelfs beter.
‘Droogteresistentie is een populaire reden om met kruidenrijk grasland aan de slag te gaan. Dit wordt onder meer veroorzaakt door de diepere beworteling van kruiden als weegbree, cichorei en rode klaver’, licht Janssen toe. Daarnaast zijn bij kruidenrijk grasland positieve effecten aangetoond op het gebied van bodemkwaliteit, diergezondheid en biodiversiteit. Bovendien is in de proef aangetoond dat kruidenrijk grasland vaak een rijkere mineralensamenstelling heeft.
Praktische toepassing
Aan de overzijde van het proefveld sprak ruwvoerspecialist Roy Kuenen van DSV Zaden over de ontwikkelingen van verschillende mengsels. Hij ging daarbij in op de praktische toepassing van productief kruidenrijk grasland.
Het succes begint volgens hem bij het inzaaien. Omdat kruiden over het algemeen oppervlakkiger gezaaid moeten worden dan gras, raadde hij de bezoekers aan niet te diep te zaaien. Verder is het belangrijk om te beseffen dat met het maaibeheer gestuurd kan worden in de botanische samenstelling van het gewas. ‘Door kort te maaien is het gras in het voordeel en kan klaver worden teruggezet. Zware snedes zijn in het voordeel van de klavers, omdat deze dan reserves kunnen opbouwen en zich kunnen uitzaaien’, vertelde Kuenen.
Bij het oogsten raadt hij aan om goed te kneuzen, zodat eventuele hardere plantdelen worden verkleind. Schudden is niet aan te raden, omdat blaadjes van de klaverplant dan afbreken en op het veld achterblijven. Ook adviseerde hij schimmelvorming te voorkomen door het gewas niet te lang de winter in te laten gaan.
Inpassing in het bedrijf
Melkveehouder Thieu Bongers was al snel overtuigd van de potentie van kruidenrijk grasland. ‘Het viel me de afgelopen jaren op dat de proef met kruidenrijk grasland er groen bij lag, terwijl het grasland ernaast was verdroogd’, vertelde hij de aanwezigen. Hij besloot dan ook een ander perceel met kruidenrijk grasland in te zaaien. Zijn ervaringen met het beweiden van het grasland zijn eveneens positief. De kruiden worden goed gegeten. Een deel van het gewas is nu ingekuild.
Extensief kruidenrijk grasland
Pieter Puts van Natuurrijk Limburg werkt onder meer aan de inpassing van extensief kruidenrijk grasland bij Limburgse boeren. De hoofddoelstelling van dit landgebruik is inheemse biodiversiteit. Het beheer wordt gekenmerkt door lagere bemesting en aangepast maaibeheer. ‘Hierdoor verliest gras concurrentiekracht, waardoor inheemse kruiden kans krijgen’, legt Puts uit.
Bij voorkeur worden bij extensief kruidenrijk grasland geen kruiden ingezaaid, maar wordt een beroep gedaan op de zaadbank van het perceel zelf. Pieter Puts is het eens met Pedro Janssen dat productief kruidenrijk grasland een andere tak van sport is dan het extensief kruidenrijk grasland. Desondanks is Puts blij met de toenemende populariteit voor productief kruidenrijk grasland. ‘Productief kruidenrijk grasland zorgt voor meer bloei in de graslanden. Dit komt de biodiversiteit ten goede. Productief en extensief kruidenrijk zijn een goede aanvulling op elkaar.’
Het vervolg
Deze dag werd georganiseerd vanuit de Gebiedspilot ‘Groen, Levend en Productief Limburg’. Dit is een van de zeven pilots die landelijk zijn ingezet om input te leveren voor het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Binnen het project doen tachtig boeren ervaring op met verschillende veelbelovende maatregelen. De resultaten en ervaringen worden geëvalueerd en dienen als input voor het nieuwe GLB. De verwachting is dat in het voorjaar kan worden gerapporteerd. Het project wordt getrokken door Natuurrijk Limburg en Arvalis. Het Louis Bolk Instituut geeft inhoudelijke ondersteuning. Het project wordt financieel mede mogelijk gemaakt met steun van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling.
Meer informatie is te vinden op de website van Natuurrijk Limburg.
